Η επιστημονική έρευνα καταγραφής, ανάδειξης, προστασίας και παραγωγικής αξιοποίησης των υπεραιωνόβιων ελαιόδεντρων του αρχαίου παραδοσιακού ελαιώνα στην Κρήτη και ειδικότερα στη Μεσαρά παραμένει ακόμη μικρή. Η επιστημονική έρευνα έχει οδηγήσει κυρίως σε άρθρα και μονογραφίες για επιμέρους ζητήματα, όπως την προβολή των μνημειακών ελαιόδεντρων. Για τον λόγο αυτό, είναι ιδιαίτερα πολύτιμη η παρούσα έκδοση του τόμου έρευνας και καταγραφής των υπεραιωνόβιων ελαιόδεντρων του παραδοσιακού ελαιώνα σε οικισμούς του Δήμου Φαιστού Μεσαράς που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση Κατοίκων, Προβολή και Ανάδειξη του Παραδοσιακού Κρητικού Ελαιώνα σε Οικισμούς του Δήμου Φαιστού Μεσαράς», με φορέα υλοποίησης το Πανεπιστήμιό μας και χρηματοδότηση από το «ΤΟΠΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ CLLD/LEADER ΜΕΣΑΡΑΣ». Δυστυχώς, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, τα υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα είναι εγκαταλελειμμένα και αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους, είτε λόγω έκθεσης σε πυρκαγιά είτε εξαιτίας της εκρίζωσης και του τεμαχισμού τους ώστε να χρησιμοποιηθούν ως καυσόξυλα. Τα περισσότερα υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα βρίσκονται σε πολύ καλή φυτοϋγειονομική κατάσταση και με την κατάλληλη καλλιεργητική φροντίδα μπορούν να ξαναγίνουν παραγωγικά. Έχουμε την πεποίθηση ότι, με την κατάλληλη καλλιεργητική φροντίδα και την παραγωγική αξιοποίησή τους, όπως συμβαίνει στην Ιερά Μονή Απεζανών, την ανάδειξή τους με την κατάλληλη χαρτογράφηση, σήμανση και προσπελασιμότητά τους, θα συμβάλουμε ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας. Τα θερμά μου συγχαρητήρια στους συγγραφείς του παρόντος τόμου, Ανδρέα Αναστασάκη, μέλος ΔΕΠ του ΕΛΜΕΠΑ, Επιστημονικό Υπεύθυνο του έργου και Μιχάλη Παπαηλιάκη, Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Αγροκτήματος του ΕΛΜΕΠΑ, Επιστημονικό Συνεργάτη του έργου.